Ο πόνος και το πρήξιμο στις αρθρώσεις είναι κοινά σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις. Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση και ξεκινήσει η σωστή θεραπεία, τόσο μεγαλύτερη είναι η επιτυχία της θεραπείας.
Η αρθρίτιδα θεωρείται «πρώιμη» εάν η διάγνωση γίνει εντός 6 μηνών από τα πρώτα συμπτώματα της νόσου. Υπάρχουν κλινικές πρώιμης αρθρίτιδας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Τα συμπτώματα της αρθρίτιδας είναι: πόνος στις αρθρώσεις, οίδημα στις αρθρώσεις, δυσκαμψία κίνησης, τοπική αύξηση της θερμοκρασίας των μαλακών ιστών γύρω από την άρθρωση. Γενικά συμπτώματα όπως αδυναμία, πυρετός, απώλεια βάρους είναι πιθανά. Για την έγκαιρη διάγνωση και τον ορισμό της σωστής θεραπείας, ο ασθενής θα πρέπει να συμβουλευτεί ειδικό γιατρό - ρευματολόγο.
Δυστυχώς, λόγω της ευρείας διαφήμισης αντισυμβατικών μεθόδων θεραπείας, οι ασθενείς συχνά απευθύνονται σε χειροπράκτες, οστεοπαθητικούς, ομοιοπαθητικούς - και χάνεται χρόνος. Ειδικότερα, στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, οι πρώτοι 3-6 μήνες της νόσου ονομάζονται «παράθυρο ευκαιρίας» - αυτή είναι η στιγμή που η σωστή θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε επίμονη και μακροχρόνια ύφεση.
Τώρα ας μιλήσουμε για τα συμπτώματα των πιο κοινών ρευματολογικών παθήσεων.
Οστεοαρθρίτιδα
Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο κοινή ασθένεια των αρθρώσεων που εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 40-45 ετών. Οι γυναίκες υποφέρουν από οστεοαρθρίτιδα σχεδόν 2 φορές πιο συχνά από τους άνδρες.
Οι πιο κλινικά σημαντικές και αναπηρικές μορφές οστεοαρθρίτιδας είναι η κοξάρθρωση (αρθροπάθεια της άρθρωσης του ισχίου) και η γονάρθρωση (αρθροπάθεια της άρθρωσης του γόνατος). Με την οζώδη οστεοαρθρίτιδα, υπάρχει βλάβη των μεσοφαλαγγικών αρθρώσεων των χεριών (πόνος και παραμόρφωση).
Το κύριο κλινικό σύμπτωμα στην οστεοαρθρίτιδα είναι ο πόνος στην πάσχουσα άρθρωση κατά τη διάρκεια της άσκησης. Με την αρθροπάθεια της άρθρωσης του γόνατος ή του ισχίου, ο ασθενής αισθάνεται πόνο όταν περπατά, όταν σηκώνεται από την καρέκλα, όταν περπατά σε σκάλες (ειδικά όταν κατεβαίνει), όταν κουβαλάει βάρη. Εκτός από τον πόνο, ο ασθενής ανησυχεί για τον περιορισμό της κίνησης στην άρθρωση, το τσούξιμο κατά την κίνηση.
Μερικές φορές υπάρχει πρήξιμο (έκχυση) της άρθρωσης του γόνατος (μπορεί να πρηστεί πίσω, κάτω από το γόνατο). Αυτό είναι ένα σύμπτωμα φλεγμονής των αρθρώσεων.
Στην περίπτωση της συλλογής (αρθρίτιδα), η φύση του πόνου αλλάζει: ο πόνος εμφανίζεται σε ηρεμία, δεν σχετίζεται με το στρες.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες μέσης ηλικίας. Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι η συμμετρική (στα δεξιά και αριστερά άκρα) αρθρίτιδα (πόνος, πρήξιμο) των αρθρώσεων του καρπού, οι μικρές αρθρώσεις των χεριών και των ποδιών. Οι πόνοι στις αρθρώσεις είναι πιο ενοχλητικοί το πρωί. Είναι δύσκολο για τον ασθενή το πρωί να σφίξει το χέρι του σε γροθιά, να σηκώσει το χέρι του (χτενίστε τα μαλλιά του), να πατήσει στα πόδια του (λόγω πόνου κάτω από τα «μαξιλάρια» των δακτύλων των ποδιών). Οι πόνοι στις αρθρώσεις συνοδεύονται από ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα - «πρωινή δυσκαμψία».
Οι ασθενείς περιγράφουν την πρωινή δυσκαμψία ως ένα αίσθημα «πρήξιμο, δυσκαμψία στις αρθρώσεις», «χέρια με σφιχτά γάντια». Εκτός από το αρθρικό σύνδρομο, η ρευματοειδής αρθρίτιδα χαρακτηρίζεται από γενικά συμπτώματα όπως αδυναμία, απώλεια βάρους, απώλεια βάρους, διαταραχές ύπνου και πυρετός.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια ασθένεια. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει αναπηρία εάν διαγνωστεί αργά και αντιμετωπιστεί ακατάλληλα. Συχνά η νόσος ξεκινά σταδιακά, συχνά με αρθρίτιδα μιας άρθρωσης, μετά «ενώνονται» και άλλες αρθρώσεις.
Για να χρησιμοποιήσετε το «παράθυρο ευκαιρίας» και να ξεκινήσετε έγκαιρα τη θεραπεία για την επίμονη αρθρίτιδα (2-3 εβδομάδες), ειδικά για την αρθρίτιδα των μικρών αρθρώσεων, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε έναν ρευματολόγο. Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης χρησιμοποιούνται ανοσολογικές εξετάσεις, ακτινογραφία και μαγνητική τομογραφία.
Σπονδυλοαρθρίτιδα
Αυτή είναι μια ομάδα ασθενειών που περιλαμβάνει αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα), ψωριασική αρθρίτιδα, σπονδυλαρθρίτιδα που σχετίζεται με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, αντιδραστική αρθρίτιδα (που σχετίζεται με ουρογεννητική ή εντερική λοίμωξη), αδιαφοροποίητη σπονδυλαρθρίτιδα.
Αυτή η ομάδα ασθενειών ενώνεται με κοινά γονίδια και κοινά κλινικά συμπτώματα. Η σπονδυλαρθρίτιδα εμφανίζεται συνήθως σε νεαρά άτομα (έως 40 ετών). Η σπονδυλίτιδα είναι μια φλεγμονή των αρθρώσεων στη σπονδυλική στήλη. Συχνά, τα πρώτα συμπτώματα της σπονδυλίτιδας είναι πόνος στην οσφυοϊερή περιοχή, εναλλασσόμενοι πόνοι στους γλουτούς (μερικές φορές στη μία ή στην άλλη πλευρά). Αυτοί οι πόνοι είναι φλεγμονώδους φύσης: εντείνονται το δεύτερο μισό της νύχτας ή το πρωί, μειώνονται μετά από προθέρμανση, δεν υποχωρούν στην ηρεμία και συνοδεύονται από πρωινή δυσκαμψία στη σπονδυλική στήλη. Η σπονδυλαρθρίτιδα επηρεάζει συχνά τις αρθρώσεις του ισχίου (το πρώτο σύμπτωμα είναι συχνά ο πόνος στη βουβωνική χώρα).
Η σπονδυλαρθρίτιδα χαρακτηρίζεται από την παρουσία ασύμμετρης αρθρίτιδας, κυρίως των αρθρώσεων των κάτω άκρων. Δυστυχώς, η σωστή διάγνωση γίνεται συχνά 8-10 χρόνια μετά την εμφάνιση της νόσου, ειδικά στην περίπτωση που ο ασθενής έχει πόνο στη σπονδυλική στήλη, αλλά όχι αρθρίτιδα.
Αυτοί οι ασθενείς παρακολουθούνται από νευρολόγους και χειροπράκτες για μεγάλο χρονικό διάστημα με διάγνωση οστεοχονδρωσίας. Για σωστή διάγνωση απαιτείται επιπλέον εξέταση: μαγνητική τομογραφία ιερολαγόνιων αρθρώσεων, ακτινογραφία πυέλου, εξέταση αίματος για την παρουσία συγκεκριμένου γονιδίου.
Αρθρίτιδα
Οι άνδρες εμφανίζουν ουρική αρθρίτιδα περίπου 20 φορές πιο συχνά από τις γυναίκες. Η ουρική αρθρίτιδα αναπτύσσεται κυρίως κατά την πέμπτη δεκαετία της ζωής.
Το «κλασικό» σύμπτωμα της ουρικής αρθρίτιδας είναι η παροξυσμική αρθρίτιδα, συνήθως του Ι (μεγάλου) ποδιού. Η αρθρίτιδα εμφανίζεται οξεία, πιο συχνά τη νύχτα ή νωρίς το πρωί, μετά από ένα βαρύ γεύμα, την κατανάλωση αλκοόλ, καθώς και μετά από έναν ελαφρύ τραυματισμό, σωματική καταπόνηση.
Η ουρική αρθρίτιδα συνοδεύεται από έντονο πόνο (ο ασθενής δεν μπορεί να πατήσει το πόδι του, ο πόνος δεν κοιμάται το βράδυ, ο πόνος εντείνεται ακόμα και όταν η άρθρωση αγγίζεται με κουβέρτα). Εκτός από τον έντονο πόνο, υπάρχει έντονο πρήξιμο της άρθρωσης, ερυθρότητα του δέρματος πάνω από την άρθρωση, οι κινήσεις στην φλεγμονώδη άρθρωση είναι σχεδόν αδύνατες. Η αρθρίτιδα μπορεί να συνοδεύεται από υψηλό πυρετό. Η κρίση ουρικής αρθρίτιδας εξαφανίζεται μετά από λίγες ημέρες (στην έναρξη της νόσου - ακόμη και χωρίς θεραπεία).
Στους περισσότερους ασθενείς η δεύτερη «επίθεση» ουρικής αρθρίτιδας παρατηρείται μετά από 6-12 μήνες. Στο μέλλον, παρατηρείται σταδιακή αύξηση της συχνότητας των «επιθέσεων» της αρθρίτιδας, υπάρχει μια τάση για πιο παρατεταμένη φύση τους. Εμπλέκονται όλες οι νέες αρθρώσεις: γόνατο, αστράγαλος, αγκώνας. Χωρίς θεραπεία, ο ασθενής εμφανίζει χρόνια ουρική αρθρίτιδα: χρόνια αρθρίτιδα, νεφρική βλάβη, υποδόριο σχηματισμό τόξων (οζίδια με σημαντική συσσώρευση κρυστάλλων ουρικού οξέος).
Η ουρική αρθρίτιδα σχετίζεται με μεταβολικές διαταραχές, αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος. Στους περισσότερους ασθενείς, η αιτία της νόσου είναι η μειωμένη νεφρική απέκκριση του ουρικού οξέος. Οι ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα, κατά κανόνα, έχουν άλλες μεταβολικές διαταραχές: υπέρβαρο, αυξημένη αρτηριακή πίεση, αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, ουρολιθίαση, ισχαιμική καρδιοπάθεια. Αυτό απαιτεί ολοκληρωμένη εξέταση και θεραπεία.
Ρευματική πολυμυαλγία
Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (μετά τα 50 χρόνια) αρρωσταίνουν. Στην κορύφωση της νόσου, ο πόνος και ο περιορισμός της κίνησης είναι χαρακτηριστικός σε τρεις ανατομικές περιοχές: στην ωμική ζώνη, στην πυελική ζώνη και στον αυχένα. Μπορεί να είναι δύσκολο για τον ασθενή να προσδιορίσει τι πονάει: αρθρώσεις, μύες ή συνδέσμους.
Με τη ρευματική πολυμυαλγία, η γενική κατάσταση του ασθενούς υποφέρει, συχνά υπάρχουν συμπτώματα όπως πυρετός, απώλεια βάρους, απώλεια όρεξης, κακός ύπνος και κατάθλιψη. Υπάρχει αξιοσημείωτη αύξηση του ESR.
Οι ασθενείς συνήθως υποβάλλονται σε ενδελεχή έλεγχο καρκίνου. Εάν ο ασθενής δεν πάει σε ρευματολόγο, τότε το ραντεβού της σωστής θεραπείας «αναβάλλεται» για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο πόνος στις αρθρώσεις και η αρθρίτιδα είναι επίσης σύμπτωμα πιο σπάνιων ρευματολογικών παθήσεων - διάχυτων παθήσεων του συνδετικού ιστού (συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, συστηματικό σκληρόδερμα, δερματομυοσίτιδα, νόσος Sjogren, νόσος Behcet, συστηματική αγγειίτιδα).
Υπάρχει μια ολόκληρη ομάδα ασθενειών των εξωαρθρικών μαλακών ιστών, η λεγόμενη «περιαρθρίτιδα» (τενοντίτιδα, τενοντίτιδα, θυλακίτιδα, ενθεσοπάθεια).
Οι αλλαγές στους μαλακούς ιστούς μπορεί να είναι μία από τις εκδηλώσεις συστηματικών ασθενειών, αλλά πολύ πιο συχνά συμβαίνουν ως αποτέλεσμα τοπικών υπερφορτώσεων, μικροτραυμάτων, υπέρτασης. Οι φλεγμονώδεις αλλαγές στους μαλακούς ιστούς, κατά κανόνα, ανταποκρίνονται καλά στην περιαρθρική (περιαρθρική) χορήγηση φαρμάκου. Η φλεγμονή στις αρθρώσεις μπορεί να εμφανιστεί μετά από τραυματισμούς και να απαιτήσει χειρουργική επέμβαση. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται από ορθοπεδικούς.
Η οστεοπόρωση μπορεί να είναι επιπλοκή χρόνιων παθήσεων των αρθρώσεων. Απαιτείται πυκνομετρία για την ακριβή διάγνωση της οστεοπόρωσης.
Η θεραπεία της οστεοπόρωσης που σχετίζεται με παθήσεις των αρθρώσεων πραγματοποιείται επίσης από ρευματολόγο. Τέλος, η αρθρίτιδα μπορεί να είναι σύμπτωμα άλλων μη ρευματολογικών παθήσεων.
Η αρθρίτιδα εμφανίζεται σε φυματίωση, σαρκοείδωση, κακοήθη νεοπλάσματα, αμυλοείδωση, ενδοκρινικές παθήσεις, ασθένειες του συστήματος αίματος και άλλες παθολογίες.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να σημειώσω για άλλη μια φορά ότι η διάγνωση των παθήσεων των αρθρώσεων γίνεται από ειδικό ρευματολόγο. Η θεραπεία της αρθρικής παθολογίας πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και διαφοροποιημένη. Με τη σωστή, έγκαιρη διάγνωση, η θεραπεία θα είναι πιο επιτυχημένη.